سردترین و تاریک ترین کوتوله ی قهوه ای کشف شد!
سردترین ستاره ی کوتوله ی قهوه ای با دمای سطحی 623 درجه ی کلوین (یعنی فقط 350 درجه سانتی گراد) کشف شد. (من شک دارم که اصلا بتوان به این ستاره گفت!) این دما را مقایسه کنید با دمای سطحی خورشید که تقربا 6000 درجه ی کلوین است. می بینید که این «ستاره» ی کوتوله ی سنگین وزن یک مورد نادر است. چنین ستاره ای به اندازه ی یک ابرنواختر جذاب یا به اندازه ی یک ستاره ی نوترونی عجیب و غریب نیست! بلکه در واقع یک کوتوله ی قهوه ای توده ای است کم اهمیت که در طبقه ی بین ستارگان و سیارات قرار دارد.
اینها ستارگان ناقصی هستند که نتوانستند جرم کافی برای تشکیل یک ستاره را برای خود دست و پا کنند. این کشف جدید می تواند نشان دهد که اینها چگونه سرد می شوند.
کوتوله های قهوه ای در میان سیارات پر جرم و ستارگان کوچک قرار می گیرد. این ستارگان جرمی بیشتر از 80 برابر جرم سیاره مشتری دارند، ولی آنقدر پر جرم نیستند که بتوانند واکنشهای همجوشی هسته ای را در مرکز خود به راه بیاندازند. به هرحال گرمای تولید شده در مرکز به علت فشار گازها، از طریق همرفت به سطح آنها می رسد. اگر جرم سیاره ای مثل مشتری را افزایش دهیم آهسته آهسته به حوزه ی کوتوله های قهوه ای وارد می شویم، ولی هنوز مرز بین کوتوله های قهوه ای و سیارات پرجرم دقیقا مشخص نیست. شاید این کشف جدید به دانشمندان در یافتن راه حلی مناسب کمک کند.
ستاره شناسان با استفاده از ابزارهای مشاهده ی فروسرخ ( تلسکوپهای جمینی شمالی و رصدخانه ی جنوبی اروپایی در شیلی)، چنین کوتوله ی قهوه ای را کشف کردند. این جرم، همسایه ی آسمانی ما محسوب می شود چرا که بیش از 40 سال نوری با ما فاصله ندارد. نام این کوتوله ی قهوه ای، « CFBDS0059» است. دمای سطحی این ستاره تقریبا برابر سطح عطارد است. پس این ستاره واقعا بسیار سرد محسوب می شود. در حالی که دمای سطحی سردترین غول های سرخ 2000 درجه ی کلوین است. به خاطر دمای پایینش، نمی تواند در نور مرئی تابش کند و تنها در طول موج فروسرخ نزدیک می تابد، در نتیجه تنها بوسیله ی ابزارآلات رصدی مخصوص قابل رؤیت است. CFBDS0059 بسیار کوچک است و تنها 15 تا 30 برابر سیاره ی مشتری جرم دارد: دقیقا در پایین ترین مرز یک کوتوله ی قهوه ای.
ولی چگونه دانشمندان می توانند مطمئن باشند که یک کوتوله ی قهوه ای از این نوع کشف کرده اند. همه چیز برمی گردد به دمای سطحی پایین این جرم: دمای این نوع کوتوله ی قهوه ای به قدری کم است که در جَوَش بخار آمونیاک می تواند تولید کند. در نتیجه با استفاده از طیف نمایی می توان نشانه های خطوط جذبی آمونیاک را به وجود این مولوکول در جو یک کوتوله ی قهوه ای نسبت داد.
منبع:
ترجمه و توضیحات:
کلمات کلیدی:
